Hệ miễn dịch được xem như một hàng rào bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh, đặc biệt trong bệnh lý ung thư. Do đó, việc tận dụng và kích thích hệ miễn dịch của cơ thể là chìa khóa quan trọng trong việc kiểm soát bệnh ung thư và tăng khả năng sống của bệnh nhân. Liệu pháp miễn dịch trong điều trị ung thư được chứng minh là có hiệu quả trong rất nhiều trường hợp bệnh ung thư ở giai đoạn cuối, giúp kéo dài tuổi thọ cho người bệnh.
Hệ miễn dịch là một phần quan trọng để giúp chúng ta khỏe mạnh, chống lại bệnh tật. Hệ miễn dịch được sinh ra nhằm mục đích bảo vệ cơ thể con người khỏi những tác nhân gây bệnh ngoại lai như vi khuẩn, vi rút, ký sinh trùng và thậm chí là nội sinh như những tế bào hư hỏng, tế bào ung thư.
Hệ miễn dịch được chia làm hai phần đó là miễn dịch tự nhiên và miễn dịch thu được. Hệ miễn dịch thu được là hệ miễn dịch có sự “học hỏi” do cơ thể tiếp xúc với các tác nhân gây bệnh ngoài môi trường, như trường hợp tế bào T. Hệ miễn dịch tự nhiên là hệ miễn dịch tự bản thân chúng ta khi sinh ra đã có, không cần được đào tạo; điển hình như tế bào NK.
Hệ miễn dịch được tạo thành từ các cơ quan khác nhau, các kháng thể (protein) và các tế bào miễn dịch hoạt động cùng nhau để chống lại bệnh tật và nhiễm trùng. Hệ miễn dịch được tạo thành từ các tế bào bạch cầu, các cơ quan và mô của hệ thống bạch huyết.
Liệu pháp miễn dịch trong điều trị ung thư
Hệ thống miễn dịch hoạt động để bảo vệ cơ thể chống lại nhiễm trùng và bệnh tật, đồng thời có thể phát hiện và tiêu diệt các tế bào bị lỗi trong cơ thể, giúp bảo vệ chúng ta khỏi sự phát triển của ung thư. Cơ chế hoạt động của hệ miễn dịch trong điều trị ung thư:
Mặc dù hệ thống miễn dịch có thể ngăn ngừa hoặc làm chậm sự phát triển của ung thư, các tế bào ung thư có những cách để tránh bị hệ thống miễn dịch tiêu diệt. Ví dụ, tế bào ung thư có thể:
-
Có những thay đổi về gen khiến hệ thống miễn dịch ít nhìn thấy chúng.
-
Có các protein trên bề mặt của chúng làm vô hiệu các tế bào miễn dịch.
-
Thay đổi các tế bào bình thường xung quanh khối u để chúng cản trở cách hệ thống miễn dịch phản ứng với các tế bào ung thư.
Các liệu pháp miễn dịch trong điều trị ung thư
Liệu pháp kháng thể đơn dòng (Liệu pháp miễn dịch thụ động)
Là những loại thuốc được thiết kế có thể bám vào một mục tiêu đặc hiệu trong cơ thể. Những kháng thể đơn dòng này sẽ kích thích hệ miễn dịch sản xuất những tế bào có thể phá hủy tế bào ung thư. Một dạng khác của kháng thể đơn dòng có thể đánh dấu các tế bào ung thư, giúp cho hệ miễn dịch dễ dàng định vị và phá hủy tế bào ung thư. Những loại kháng thể đơn dòng này có thể được xem như là một liệu pháp trúng đích.
Liệu pháp Tế bào NK
Tế bào NK là một phần của hệ miễn dịch tự nhiên, xuất phát từ tế bào gốc tạo máu trong tủy xương và được kích hoạt bởi các cytokine (một trong số đó là Interleukin-2 – IL-2). Tế bào NK là một dạng tế bào bạch cầu, thành phần quan trọng của hệ miễn dịch. Các tế bào NK di chuyển khắp cơ thể tìm kiếm các tế bào ngoại lai, tế bào bị lỗi, bệnh, nhiễm virus hoặc tế bào ung thư để tiêu diệt chúng. Tế bào NK nhận ra và tiêu diệt các tế bào vi khuẩn, nhiễm virus hoặc tế bào yếu, bệnh bằng cách nhận diện việc có hay không phức hợp phù hợp tổ chức chính MHC class I trên bề mặt tế bào đó. Tế bào NK có tính đặc hiệu với các tế bào ung thư và đóng góp một phần quan trọng trong cơ chế bảo vệ cơ thể khỏi các tế bào ung thư. Cũng chính vì thế mà tế bào NK được gọi là tiêu diệt tự nhiên vì chúng không cần phụ thuộc vào các tín hiệu giữa các tế bào như tế bào T gây độc, một dạng tế bào miễn dịch có chức năng tương tự tế bào NK.
Thuốc ức chế chốt kiểm soát miễn dịch
Đây là loại thuốc ngăn chặn các điểm kiểm soát miễn dịch. Các điểm kiểm soát này là một phần bình thường của hệ miễn dịch để giữ cho các phản ứng miễn dịch không quá mạnh. Bằng cách ngăn chặn chúng, những loại thuốc này kích thích các tế bào miễn dịch tấn công mạnh hơn với các tế bào ung thư.
Liệu pháp chuyển Tế bào T
Đây là phương pháp điều trị tăng cường khả năng tự nhiên của tế bào T trong việc chống lại ung thư. Trong phương pháp điều trị này, các tế bào miễn dịch được lấy từ khối u của bạn. Những chất tích cực nhất chống lại bệnh ung thư của bạn được lựa chọn hoặc thay đổi trong phòng thí nghiệm để tấn công tốt hơn các tế bào ung thư của bạn, được nuôi trong các lô lớn và đưa trở lại cơ thể bạn thông qua kim tiêm trong tĩnh mạch.
Các kháng thể đơn dòng
Liệu pháp này là sử dụng các protein của hệ thống miễn dịch được tạo ra trong phòng thí nghiệm được thiết kế để liên kết với các mục tiêu cụ thể trên tế bào ung thư. Một số kháng thể đơn dòng đánh dấu các tế bào ung thư để chúng được hệ thống miễn dịch nhìn thấy và tiêu diệt tốt hơn. Các kháng thể đơn dòng như vậy là một loại liệu pháp miễn dịch.
